คำนาม

1.คำนาม

          คำนาม หมายถึง คำที่ใช้เรียกสิ่งที่เป็นรูปธรรม อาทิ  คน สัตว์ สิ่งของ สถานที่ เช่น คน ต้นไม้ สัตว์ ดาว เดือน เครื่องบิน พะเยา ลำปาง และสิ่งที่เป็นนามธรรม เช่น ความเชื่อ ค่านิยม ความคิด เช่น ความดี ความรู้ สติปัญญา ความเขลา ความงาม ตัวบ่งชี้ ดังนีชี้วัด การปรากฏตามตำแหน่งในประโยคของคำนามนั้น ปรากฏได้ในตำแหน่งประธาน ทำหน้าที่เป็นประธาน และปรากฏในตำแหน่งกรรม ทำหน้าที่เป็นกรรม

          จำแนกได้ 4 ชนิด ได้แก่ คำนามสามัญ คำนามวิสามัญ คำลักษณะนาม และคำอาการนาม มีรายละเอียดดังต่อไปนี้

1.1 คำนามสามัญ

          คำนามสามัญหรือสามานยนาม เป็นคำนามที่ใช้เรียกสิ่งที่เป็นรูปธรรมและนามธรรมทั่วไป มิได้จำเพาะลงไปว่าเป็นสิ่งใด ชื่อใด เช่น โรงเรียน มหาวิทยาลัย สมุด บ้าน วัด พัดลม ข้าว

1.2 คำนามวิสามัญ

          คำนามวิสามัญหรือวิสามานยนามเป็นคำนามที่ใช้เรียกรูปธรรมและนามธรรมเช่นกัน แต่จะจำเพาะเจาะจงลงไปว่าเป็นสิ่งใด ชื่อใด เช่น พะเยา แม่ฟ้าหลวง เนชั่น ภาคกลาง เจ้าพระยา เป็นชื่อเฉพาะของมหาวิทยาลัย ภาษาไทย๓ษาจีน ภาษาฝรั่งเศส การศึกษา พัฒนาสังคม เป็นชื่อเฉพาะของสาขาวิชาในคณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา ส่วนใหญ่แล้วคำวิสามัญมักใช้เป็นชื่อเฉพาะของคำนามวิสามัญ แต่ทั้งนี้ก็มิใช่ว่าคำนามสามัญต้องมีชื่อเฉพาะเสมอไป เช่น การแกล้งดิน ความรู้ ดวงจันทร์ โลก อวกาศ เป็นนามสามัญที่ไม่มีชื่อเฉพาะ

          1.3 คำลักษณะนาม

          คำลักษณะนามเป็นคำที่ใช้บอกลักษณะของคำนามหรือคำกิริยา เช่น ใบ ดอก ผล ตัว อัน ชื้น เรื่อง เล่ม นอกจากนี้ยังใช้บอกหมวดหมู่ กลุ่ม หรือพวกของคำนามได้ด้วย คำลักษณะนามประการหลังนี้แต่เดิมเรียกว่าสมุหนาม เช่น กลุ่มพวก คณะ ฝูง โขลง

          1.4 คำอาการนาม

          คำอาการนาม หมายถึง คำนามที่เกิดจากการแปลงคำกริยาให้เป็นคำนาม โดยเติมคำว่า การ หรือ ความ ลงไปข้างหน้า เมื่อคำดังกล่าวเป็นคำนามและมีความหมายและมีหน้าที่เหมือนกับคำนาม คำอาการนาม เช่น ความรู้ การเรียน ความดี การตระหนักคิด

          คำอาการนามที่เกิดจากการเติม “การ” หน้าคำกิริยานั้นมักแสดงกระบวนการในการทำกิริยา ในกรณีนี้เราไม่อาจเติม “ความ” ลงไปแทนที่ได้เพราะนอกจากไม่สื่อความหมายแล้วยังผิดไวยากรณ์ของภาษาด้วย

          ส่วนอาการนามที่เกิดจากการเติม “ความ” หน้าคำกิริยานั้นมักแสดงสภาพหรือลักษณะรวมๆ ของกิริยานั้น เช่นเดียวกับเราไม่อาจเติม “การ” ลงไปแทนที่ได้ เพราจะไม่สื่อความหมายและผิดไวยากรณ์